Bieniów - miejscowość w województwie Lubuskim (dawniej Zielonogórskim), gminie Żary, leży na szerokości geograficznej: 51^o 43' N, długości: 15^o11' E. Najwyższy punkt miejscowości to 143 m n.p.m., ale najwyżej położonym miejscem jest góra Jamnica  - 156,4 m n.p.m., oraz Lisiogórki - 162,7 m n.p.m., które znajdują się na terenie bieniowskiego lasu między Bieniowem a Surową.

Bieniów zajmuje powierzchnię 29.17 km² i jest największą wsią Gminy Żary i Powiatu Żarskiego. Znajduje się przy drodze krajowej nr 27, na trasie Zielona Góra - Żary (północ - południe) oraz przy drodze powiatowej 1077 F Świbna - Biedrzychowice Dolne - Gorzupia (zachód - wschód).
W kierunku wschód - zachód wieś rozciąga się na około 5.5 kilometra, na wschodzie w odległości 3 km od końca Bieniowa leży Gorzupia, gdzie nad Bobrem można połowić ryby, a na zachodzie, na zachodzie w odległości około 2 kilometrów miejscowość Biedrzychowice. Do Żar mamy 9 km, a do Zielonej Góry 36 km.

Ziemie Bieniowa graniczą z gruntami: Włostowa, Dobroszowa Małego, Gorzupi, Gryżyc, Olszyńca, Złotnika, Surowej, Lubanic i Biedrzychowic.
Bieniów otoczony jest pięknymi lasami, gdzie można odpocząć i nazbierać grzybów czy jagód.

Bieniów to jedna z najstarszych wsi Ziemi Żarskiej. Ślady osadnictwa słowiańskiego w okolicach Bieniowa sięgają X-XI wieku, sama wieś pochodzi zapewne z XII wieku. Niegdyś były to prawdopodobnie dwie wsie: Bieniów Dolny i Górny. Śladem po tych wsiach są dzisiaj ulice: Górna i Dolna.

Nazwa naszej miejscowości, ma najprawdopodobniej rodowód chrześcijański i wywodzi się od św. Benedykta, obecnego Patrona Europy. Pierwszy człon miejscowości Ben(yn), -(ow), -(a) - pochodzi od imienia Benedictus. Według innych źródeł nazwa miejscowości ma pochodzenie słowiańskie i pochodzi od nazwy osobowej Bień, Bienia.  

Po raz pierwszy wieś jest wymieniona w dokumentach z 1329 roku pod nazwą "Benyn".
Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1346 r. a o wsi informacja w żarskim w rejestrze ziemskim z 1381 r.
Miejscowość zamieszkiwana była przez ludność serbsko-łużycką trudniącą się uprawą lnu.

Nazwy łużyckie to Benin, Benyn, Benow, Bjenow, niemiecka nazwa Behnau, Benau. Więcej informacji o nazwie miejscowości.
Na XVIII i XIX w. mapach: Behna, Behnaw, Behenen, Bethnaw, Bethnau, Brehnau, Böhna, Benaw, Banau. Zobacz mapy Bieniowa.

W połowie XVI wieku ludność Bieniowa przyjęła luteranizm.

Ogromne straty Bieniów poniósł w okresie wojny 30-letniej (1618-1648). Z 690 mieszkańców w 1618 r. pod koniec wojny (w 1644 r.)  zostało 140, a ze 138 gospodarstw tylko 28.
Najgorszy był 1631 r. podczas przemarszu wojsk cesarskich przeciwko Szwedom, po którym nastały lata wielkiego głodu.
Bieniów w 1645 roku przeszedł w ręce Promnitzów, stanowiąc  majątek dworski (Kammergut).
W Urbarzu z 1740 r. w śród 23 nazwisk wymieniany jest Tobias Markisz z Bieniowa jako "Dedizen", „Tieglizer" - inaczej bartnik (pszczelarz) w okręgu wendyjskim. Rejon ten stanowiły wsie, a raczej gminy wyznaniowe: Bieniów, Biedrzychowice, Białowice, Wicina, Drożków, Lubanice, Złotnik i Olszyniec. W tych miejscowościach mówiono po łużycku. Mimo, że ostatni z rodu Promnitzów - Johann Erdmann, gdzie tylko mógł, starał się zastąpić łużyckiego pastora niemieckim, to jeszcze na początku XIX w. kazania wygłaszane były języku łużyckim.

1815 r. Bieniów wraz z ziemią żarską włączone do Prus, następuje germanizacja terenów.

Przed II wojną światową w Bieniowie był szpital, lekarz, dentysta, apteka, sklep z pasmanterią i materiałami, krawiec, szewc, kołodzieje, stolarze, sklep z rowerami, rzeźnia, 4 gospody, trzech kowali, 3 piekarnie, tartak, młyn, kąpielisko, kamieniarz a nawet cegielnia.

W czasie działań wojennych Bieniów był kilkakrotnie zdobywany i przez to bardzo zniszczony. O walkach w rejonie Bieniowa można przeczytać na tej stronie.

Pierwsze polskie powojenne nazwy miejscowości to Benów i Benawa.

Po II wojnie światowej, miejscowości na tzw. Ziemiach Odzyskanych, trzeba było jakoś nazwać. Powstała "Komisja do przywrócenia słowiańskich nazw na Przyodrzu" w Poznaniu.

 27.08.1945 r.- Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych we Wrocławiu, w oparciu o pracę Komisji, "Okólnikiem Nr IV/2.a/5/45", wprowadziła nazwę miejscowości Benów, jak określono "...nazwy te należy uważać obecnie za jedynie miarodajne...". Okólnik opublikowano wraz z książką: "Spis stacyj i przystanków Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych we Wrocławiu".

12.09.1945 r. Warszawa, ukazał się "Dziennik Taryf i Zarządzeń Kolejowych" - Organ Urzędowy Ministerstwa Komunikacji.  Dziennik nr 6, w którym przedstawiono "Wykaz stacji PKP od i do których przewóz przesyłek drobnych jest całkowicie lub częściowo zawieszony..." W wykazie DOKP w Poznaniu znajduje się Benów Górny.
10.12.1945 r. w "Dzienniku Taryf i Zarządzeń Kolejowych" nr 10, znajduje się "Wykaz ograniczeń przewozowych ze względów techniczno-kolejowych". Na terenie DOKP w Poznaniu w pozycji 11, znajduje się odcinek Benów - Krzystkowice, który jest wyłączony. Odcinek ten wyłączono ze względów na uszkodzony most na Bobrze.

W 1945 r. - Na pierwszej powojennej tymczasowej Mapie Polski WIG, Wojskowego Instytutu Geograficznego, wydanej w Warszawie, znajduje się Benów, który należy do województwa wrocławskiego.

W tym samym roku Wydawnictwo Instytutu Zachodniego wydało w Poznaniu mapę komunikacyjno-administracyjną, Polska Zachodnia, na której także znajduje się Benów. W broszurce wydanej do tej mapy znajduje się między innymi Skorowidz Niemiecko-Polski Miejscowości Ziem Powracających, w którym znajduje się Benau - Benów.

Wśród mieszkańców przyjęła się nazwa Benawa. 14.02.1946 r. przeprowadzono Powszechny Sumaryczny Spis Ludności, ogłoszony w 1947 r., w którym znajduje się gmina wiejska Benawa, powiat Żary, województwo Wrocław.
W Monitorze Polskim nr A-33 z dnia 30.05.1949 r. znajduje się orzeczenie Ministra Leśnictwa w sprawie przejęcia przedsiębiorstw na własność Państwa, w którym znajduje się tartak w miejscowości Benawa, powiat Żary.

 19.12.1946 r. - ukazuje się Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12.11.1946 r., "o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości". Ogłoszone w Monitorze Polskim nr 142 poz. 262, nadające  naszej miejscowości nazwę Bieniów. Nazwa miejscowości obowiązuje z dniem ogłoszenia.

I jeszcze ciekawostka: 27.08.1947 r. - w Monitorze Polskim nr 111 poz. 719, ukazuje się Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 01.07.1947 r., "o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości". A w nim, zmiana nazwy miejscowości Benau - Obersdorf na Bieniów Górny. Nazwa miejscowości obowiązywała z dniem ogłoszenia.
Wynika z tego, że według ówczesnych władz istniały dwie miejscowości: Bieniów i Bieniów Górny.

14.03.1945 r. Rząd Tymczasowy, podzielił tzw. Ziemie Odzyskane na 4 okręgi administracyjne. Bieniów przydzielono do Pomorza Zachodniego.
7.04.1945 r. powstał projekt nowego podziału terytorialnego, zgodnie z nim Bieniów wraz z powiatem żarskim miał przynależeć do Dolnego Śląska.

Od 1945 r. do 1946 r. w Bieniowie znajdowała się Gmina Wiejska Benawa, którą rządził wójt Zydorowicz.
Od 1947 r. Bieniów przynależy do gminy Złota Struga (Kadłubia).
5.12.1954 r. następują wybory do nowopowstałej Gromadzkiej Rady Narodowej w Bieniowie. Rada istnieje do końca 1972 r.
Od 1973 r. nasza miejscowość wchodzi w skład Gminy Żary.

Bieniów jest jednym z centrów gminy wiejskiej Żary, znajduje się tu stacja PKP (Bieniów to ważny węzeł komunikacyjny, krzyżują się tu tory na trasie Zielona Góra - Żary oraz Żagań - Lubsko), poczta, ośrodek zdrowia i biblioteka, niedawno wybudowano nową szkołę z salą gimnastyczną, wodociąg, remizę strażacką, szatnię sportową a w czynie społecznym buduje się kaplicę na cmentarzu komunalnym.

Przez Bieniów prowadzi  żółty szlak turystyczny Gorzupia - Bieniów - Lubsko , ścieżka przyrodniczo-leśna Doliną Szyszyny, trasa rowerowa Bieniów - Surowa - Żary (niebieski szlak), oraz trasa rowerowa - Żary - Złotnik - Bieniów - Biedrzychowice - Włostów - Białowice - Dąbrowiec (zielony szlak).

W Bieniowie znajduje się kościół z XII-XIII wieku zaliczany do najładniejszych na Dolnych Łużycach, obok zabytkowa plebania z XVIII w. niedaleko dwór (pałac) z XIX w.
We wsi jest pomnik Lupitza - Alfreda Schulz'ego - agronoma, pioniera uprawy łubinu na Wschodnich Łużycach oraz pomnik poświęcony osadnikom Bieniowa.

Dotychczasowi sołtysi Bieniowa: Maksymilian Decker, Kazimierz Grodzki, Mikołaj Mandzelewski, Czesław Szatkowski, Henryk Kozubski, Benedykt Ślęczka, Kazimierz Górka, Janina Górka, Stanisław Domaradzki, Stanisław Adach, Stanisław Kozaczyński, Józef Maj, Gerard Jankiewicz, Antoni Chabraszewski, obecnie Aneta Winnicka.
Więcej informacji o sołtysach i samorządzie.

Liczba mieszkańców na dzień 01- 01- 2017 wynosi 850 osób, 2015 - 854 osób, 2014 r. - 846,  2013 r. - 865,  2012 r. - 870, w 2011r. - 871, w 2010 - 872, 2009 - 871 osób, w 2008 - 871, w 2007r. - 864, w 2006r.- 878, w 2005r.- 884, w 2004 r. - 889 osób.
Dla ciekawości w 1933 r. Benau liczył 1497 mieszkańców, a już w 1939 już tylko 1368. Rekordowa ilość mieszkańców była w 1885 r., w Benau mieszkało 1786 osób, w roku 1895 było nas 1715. Dla porównania w 1895 r. mieszkańców Krzystkowic było 1727, w Lipinkach Ł. mieszkało 1555 osób, w Sieniawie Ż. - 1391 osób, w Złotniku 1367, w Lubanicach - 998, w Mirostowicach Dolnych - 863, w Grabiku - 769 osoby.

źródło:
          - "Onomastica slavogermanica". XXVI. Rudolf Fischer. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. 2007 r.
           - "Die Kunstdenkmäler des Kreises Sorau und der Stadt Forst". 1939 r.
           - "Łużyce Wschodnie". Witold Piwoński.
           - "Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka". Wrocławskie Towarzystwo Miłośników Historii. 1957 r.
           - "Rocznik Lubuski". Tom 31. Lubuskie Towarzystwo Naukowe.
           - "Spis stacyj i przystanków Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych we Wrocławiu". 1945 r.
           - "Dziennik Taryf i Zarządzeń Kolejowych" - Organ Urzędowy Ministerstwa Komunikacji, nr 6 i 10. 1945 r.
           - "Monitor Polski" nr 142. 1946 r. oraz  "Monitor Polski" nr 111 z 1947 r.
           - "Monitor Polski" nr A-33 z dnia 30.05.1945 r.
           - "Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14. II. 1946". Warszawa 1947. Główny Urząd Statystyczny.
           - Mapy okolic Bieniowa, z różnych lat.

Strona główna Historia Galeria zdjęć O Bieniowie Ogłoszenia Wydarzenia Napisz do nas