Kolektywizacja
Rolniczy Zespół Spółdzielczy w Bieniowie

                            Decyzję o kolektywizacji rolnictwa w Polsce podjął Komitet Centralny PZPR we wrześniu 1948 r. Władze komunistyczne stosowały różne próby nacisku, aby chłopi zawiązywali spółdzielnie. Próbowano do propagowania idei spółdzielni produkcyjnych zmusić duchownych, w tym celu wzywano poszczególnych księży na przesłuchania. Wiadomym jest, że ks. Maciej Sieńko podczas takiego przesłuchania w dniu 29.08.1950 r. kategorycznie odmówił namawiania chłopów do wstępowania do spółdzielni.

Władze stosując metodę "kija i marchewki" doprowadziły do powstania w dniu 02.03.1953 r. Rolniczego Zespołu Spółdzielczego w Bieniowie. Każdy z członków wniósł do spółdzielni swoją ziemię, inwentarz i maszyny rolnicze, ale każdy z nich zachował prawo własności do swojego wkładu.
Spółdzielnia w 1953 r. liczyła 24 członków założycieli (wraz z rodzinami 101 osób) i gospodarowała na 187 ha własnych gruntów, oraz przejęła około 150 hektarów z Państwowego Funduszu Ziemi. Posiadała też około 20 krów i 120 sztuk trzody chlewnej a inwentarz przetrzymywany był w gospodarstwach członków.
Pierwszym przewodniczącym został Stanisław Kozaczyński, księgowym Jan Buczyński a brygadzistą Józef Chomont. Biura mieściły się w zabudowaniach p. Sztrauba.

Zysk spółdzielni dzielony był zgodnie z obowiązującym statutem, który uchwalało Zebranie Ogólne - najwyższa władza RZS . Wybierało ono spośród swoich członków Zarząd i Przewodniczącego oraz Komisję Rewizyjną. Zatwierdzało plany produkcyjne, podział dochodów oraz sposób sprzedaży wspólnych produktów rolnych.
Członkowie spółdzielni rozliczani byli na podstawie dniówek obrachunkowych tzw. roboczo-dniówek, a część dochodów otrzymywali w naturze.

Gospodarowano przy użyciu własnego sprzętu, a w okresie spiętrzenia prac, żniw i zbiorów płodów rolnych przy pomocy POM-u w Jasieniu, a później POM-u Sieniawa Żarska. Uprawiano zboża, len, buraki cukrowe oraz niewielkie ilości ziemniaków.

W 1954 r. przewodniczącym spółdzielni został Władysław Zakowicz a księgową Kazimiera Wilińska, która (jak wspomina Józef Chomont) wprowadziła dyscyplinę w finansach spółdzielni. Na bieżącą działalność musiano zaciągać kredyt w banku, który później spłacano ze środków ze sprzedaży produktów rolnych w ramach obowiązkowych dostaw.

W 1955 r. spółdzielnia zakupiła młocarnię, którą obsługiwał Stanisław Pawlukiewicz. Pod koniec 1955 r. spółdzielnia liczyła 30 gospodarstw. Na przełomie 1955/56 r. wybrano nowy Zarząd, przewodniczącym został Stanisław Pawlukiewicz a głównym księgowym Zygmunt Chomont.

Po wydarzeniach politycznych w październiku 1956 r. Władysław Gomułka oficjalnie uznał prywatne rolnictwo jako "polską drogę do socjalizmu", zmniejszono obciążenia finansowe gospodarstw indywidualnych, a władze komunistyczne zrezygnowały z dalszej kolektywizacji rolnictwa.
Nastąpiło żywiołowe rozwiązywanie spółdzielni.

Po latach Józef Chomont tak podsumował działalność Rolniczego Zespołu Spółdzielczego w Bieniowie -  "... pomimo różnych utrudnień Spółdzielnia mogła uzyskiwać lepsze wyniki, gdyby była lepsza organizacja pracy i inny stosunek jej członków do wspólnego gospodarowania..."

08.03.1957 r. - zgodnie z postanowieniem Sądu Powiatowego w Nowej Soli, Spółdzielnię w Bieniowie postawiono w stan likwidacji.
Powołano komisję likwidacyjną w składzie: Józef Chomont, Jan Michalewicz, Władysław Sienkiewicz.
Uzyskane środki ze sprzedaży majątku spółdzielni wystarczyły na spłatę wszystkich zobowiązań. Grunty rolne zwrócono rolnikom, a ziemię z Państwowego Funduszu Ziemi oddano na rzecz Skarbu Państwa. 

mk

źródło:
 
- "Ślady w pamięci". Wspomnienia o Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Bieniowie. Wspomnienia Józefa Chomonta. Bieniów 2006.
- www.szukajwarchiwach.pl. Zbiory archiwalne online.
- "Studia Zachodnie 5". Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. T. Kotarbińskiego. Zielona Góra. 2000 r.
- Protokół z przeprowadzonej rozmowy z księdzem Sieńko Maciejem w Prezydium PRN w Żarach 29 VIII 1950 r.
- Wikipedia.

Strona główna